Geologia i geneza

Geneza Pienin to najtrudniejszy problem w całej geologii Karpat. Melchior Neumayr pisał: „Skałki karpackie należą do najosobliwszych i najbardziej fascynujących zjawisk geologicznych całej Ziemi”, a Maurice Lugeon w 1903 r. uważał, że poznanie geologii Pienin „stanowi szczyty naszej nauki”.

Według aktualnych poglądów skały budujące Pieniny powstały na dnie mórz w kilku epokach geologicznych.

W górnej kredzie zostały sfałdowane i wydźwignięte. Na początku trzeciorzędu nastąpiła druga fala ruchów tektonicznych powodująca kolejne przesunięcia płaszczowin. Trzecia fala ruchów górotwórczych wokresie paleogenu i neogenu spowodowała powstanie bardzo skomplikowanej struktury tektonicznej pasa skałkowego. Równocześnie zachodząca erozja spowodowała zdarcie zewnętrznego płaszcza skał i wymodelowanie skomplikowanej rzeźby terenu. Szczyty i turnie zbudowane są

z odpornych na wietrzenie skał jurajskich, głównie wapieni rogowcowych, bulastych i krynoidowych. Doliny i przełęcze powstały w miękkich i podatnych na wietrzenie skałach z okresu kredy i paleogenu. Zjawiska krasowe rozwinięte są dość słabo, jaskinie i wywierzyska są nieliczne i nieduże. Natomiast rzeki i potoki są często głęboko wcięte w skały i tworzą ok. 15 wąwozów i przełomów. Najbardziej znane pienińskie wąwozy to Wąwóz Szopczański i Wąwóz Homole. Wulkanicznego pochodzenia są andezytowe wzgórza wzdłuż północnej granicy Pienin: Wdżar nad przełęczą Snozka, Bryjarka nad Szczawnicą, Jarmuta nad Szlachtową.

Wąwóz Szopczański

Wąwóz Homole

Źródła:

*https://pl.wikipedia.org/wiki/Pieniny

*https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Homole_a5.jpg/800px-Homole_a5.jpg

*https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/W%C4%85w%C3%B3zSzopcza%C5%84ski1.jpg/800px-W%C4%85w%C3%B3zSzopcza%C5%84ski1.jpg